O‘zbekiston dunyoda 100% omonat kafolati hali ham amal qiladigan kam sonli davlatlardan biridir. Markaziy bank 200 million so‘m kafolat chegarasini belgilashni (YeI va boshqa mamlakatlarda cheklovlar mavjud), kompensatsiya berish muddatini qisqartirishni va boshqalarni taklif qilmoqda. Shu bilan birga, to'liq kafolat allaqachon ochilgan depozitlar uchun saqlanib qoladi.
Oliy Majlis Qonunchilik palatasi 13 avgust kuni boʻlib oʻtgan majlisda yangi tahrirdagi (2002-yildan boshlab) “Banklardagi omonatlarni himoya qilish kafolatlari toʻgʻrisida”gi qonun loyihasini birinchi oʻqishda qabul qildi, deb xabar qildi quyi palata matbuot xizmati. Bu haqda parlament palatasi xabar berdi.
Qonun loyihasini Markaziy bank raisi o‘rinbosari Abrorxo‘ja Turdaliyev tushuntirdi. Hujjatni ishlab chiqish 2022–2026-yillarda Yangi O‘zbekistonni rivojlantirish davlat dasturida ko‘zda tutilgan. Loyiha 2023-yil oktabr oyida yakunlanishi kerak edi.
Jahon banki ekspertlari bilan hamkorlikda ishlab chiqilgan hujjat aholi omonatlarini kafolatlash tizimini isloh qilish va uni xalqaro standartlarga moslashtirishni nazarda tutadi.
Jahon banki ekspertlari omonatlarni kafolatlash tizimini xalqaro standartlarga muvofiqligini o‘rgandi. Depozitlarni sug'urtalashning samarali tizimining 16 ta asosiy tamoyilidan sakkiztasi amaldagi qoidalarga muvofiq bajarilmaydi, deyiladi ularning hisobotida.
Hisobotda Fuqarolar omonatlarini kafolatlash jamg‘armasi tomonidan omonatlarni to‘liq himoya qilish borasidagi muammolar qayd etilgan. Shu sababli, fuqarolar "bankning moliyaviy ahvoli va operatsion risklar bilan qiziqmasdan" yuqori foiz stavkasida pul investitsiya qilishdan manfaatdor.
Shu bilan birga, eng ko‘p yakka tartibdagi mijozlarga xizmat ko‘rsatuvchi Xalq banki davlat kafolatlaridan foydalanadi. Bu moliyaviy xizmatlar bozoridagi raqobat muhitiga salbiy ta'sir ko'rsatmoqda, deya qayd etdi xalqaro ekspertlar.
